Wat betekent het verbod op verwerpplastic voor de btw?

Vanaf 1 juli 2023 mogen ondernemers die bedrijfsmatig voedsel of dranken verstrekken niet langer gratis plasticwegwerpbekers en -verpakkingen meegeven aan consumenten die eten en drinken afhalen of laten bezorgen. De maatregel vindt zijn oorsprong in de Europese Single Use Plastics-richtlijn (SUP-richtlijn), die als voornaamste doel heeft plastic zwerfafval tegen te gaan. In dit artikel brengen we de btw-implicaties in kaart. 

Maatregel

Gratis verstrekking van wegwerpbekers en -voedselverpakkingen voor eenmalig verbruik is per 1 juli 2023 verboden. Ondernemers moeten hiervoor een SUP-toeslag in rekening brengen aan de consument. Ook bekers en wegwerpverpakkingen die voor een deel bestaan uit plastic vallen onder deze nieuwe maatregel. Een voorbeeld hiervan is een koffiebeker met kunststof coating. Er gelden ook uitzonderingen. Met behulp van de Regelhulp wegwerpplastic kunnen ondernemers nagaan of de maatregelen van toepassing zijn op hun situatie.  

Richtlijnen en alternatieven

Alhoewel ondernemers zelf mogen bepalen hoeveel zij consumenten laten betalen voor wegwerpbekers en -verpakkingen, heeft de overheid de volgende richtlijnen gegeven voor de hoogte van de SUP-toeslag:
  • € 0,25 voor een drinkbeker
  • € 0,50 voor een maaltijd in een vormvaste verpakking
  • € 0,05 voor groente, fruit, noten in vormvaste portieverpakking

Het bedrag moet apart op de kassabon worden vermeld en hoeft niet door de ondernemer te worden afgedragen aan de overheid. Daarnaast worden ondernemers verplicht om een herbruikbaar alternatief aan te bieden aan consumenten, bijvoorbeeld met behulp van een statiegeldsysteem/borg. Ondernemers kunnen er ook voor kiezen om consumenten te stimuleren om hun eigen verpakking mee te nemen.  

Implicaties btw

Ondernemers die worden geconfronteerd met de SUP-wetgeving dienen hun btw-administratie hierop aan te passen. 
  • Voor de btw moet worden bepaald of de SUP-toeslag deel uitmaakt van de levering van voedsel en of/drank of dat er sprake is van een afzonderlijke levering. De Belastingdienst heeft onlangs gecommuniceerd dat de levering van wegwerpbekers en -bakjes de levering van het product in de wegwerpverpakking volgt. Dat betekent dat in de meeste gevallen het verlaagde btw-tarief van toepassing is. Naar onze mening speelt hierbij een rol dat de consument vaak effectief geen keuze heeft en de wegwerpverpakkingen niet herbruikbaar zijn. De Belastingdienst heeft zich niet uitgelaten over de vraag welk tarief van toepassing is indien wegwerpverpakkingen apart (dus zonder voedingsmiddel of drank) worden verstrekt. Wij menen dat in dat geval het algemene btw-tarief van toepassing is. Voor verstrekte plastic tasjes blijft gelden dat deze belast zijn tegen 21%.
  • ERP-systemen moeten zodanig worden aangepast dat de SUP-toeslag afzonderlijk op de factuur wordt vermeld en dat het juiste btw-tarief in rekening wordt gebracht. Het btw-tarief van het product dat in de verpakking zit is leidend. 
  • Ondernemers die ervoor kiezen om bekers en verpakkingen met behulp van een statiegeldsysteem te verstrekken dienen erop bedacht te zijn dat zij geen btw berekenen over het statiegeld, omdat statiegeld voor de btw-doeleinden wordt geacht geen deel uit te maken van de vergoeding voor het geleverde product. Het statiegeld moet los op de bon worden vermeld.

Meer informatie? 

Meer weten over de SUP-toeslag en de btw-gevolgen voor uw administratie? Neem dan contact op met een van onze btw-specialisten. Wij helpen graag!